Het jodendom

De joden hebben verschillende geloofsopvattingen. De liberale joden geloven dat het Jodendom hun een gemeenschappelijke cultuur geeft, terwijl de orthodoxe joden zich aan de voorschriften proberen te houden die door de eeuwen heen zijn gegeven. De basis van het Jodendom is het geloof in één eeuwige, onzichtbare God. De joden geloven ook dat ze uitgekozen waren om Gods Thora te ontvangen, het eerste deel van de Tenach (de joodse Bijbel). Ze geloven dat ze door na te denken over de betekenis ervan en door te leven volgens de wetten die erin staan, rechtvaardigheid in de wereld brengen. Ze geloven ook dat de Messias op het juiste moment zal komen om de volmaakte wereld te brengen.
 

De tafelen van de wet

Volgens de joden koos God hen uit om de Thora te ontvangen. Mozes beklom de berg Sinaï om de Thora te horen en de geboden, uitgehouwen in stenen tafelen, naar het volk te brengen. De stenen tafelen werden bewaard in een gouden kist, de Ark, die in een prachtige tent in de woestijn stond.

De tien geboden zijn de ‘regels’ die horen bij het jodendom. Deze zijn:

Ik ben de Here, uw God.
U zult geen andere goden hebben.
U zult geen valse eed afleggen in Mijn naam.
Gedenk de sabbatdag en houd hem heilig
Eer uw vader en uw moeder.
U zult niet doodslaan.
Neem niet de vrouw of de man van een ander.
U zult niet stelen.
U zult niet liegen.
Wees niet jaloers.

De zes dagen van de schepping

De joden geloven dat God op de eerste dag van de schepping de dag en de nacht maakte. De hemel en de aarde werden geschapen op de tweede dag. De zeeën, het land en alles wat op de grond groeit, schiep hij op de derde dag. Op de vierde dag werden de zon, maan en sterren geschapen en op de vijfde dag de vissen en de vogels. Op de zesde dag maakte God alle dieren op het land en als laatste schiep Hij de mens.
 

Joodse boeken

Het heilige boek van de joden is de Thora, een perkamenten rol waarop met de hand Vijf Boeken van Mozes geschreven zijn. De Thora zit om twee houten rollers gewikkeld. De Thora is het eerste deel van de Tenach (het Oude Testament). Het tweede deel is de Nebi’iem (de boeken van de Profeten). Het derde deel is de Chetoebiem dit zijn alle andere boeken zoals de Psalmen, Spreuken en de vijf Megillot (verhalen en gedichten). Hierbij horen ook vijf feesten. Andere voorbeelden van heilige joodse boeken zijn gebedenboeken en de Talmoed, een belangrijke verzameling voorschriften.
 

Hoe leven joodse gezinnen?

In het gezinsleven, dat zo belangrijk is in het Jodendom, nemen de sabbat, de feesten en de maaltijden de belangrijkste plaats in. Er wordt geleerd, gezongen en gepraat. Het eten van kosjer voedsel en het scheiden van vlees en melkproducten zijn belangrijke kenmerken van het joodse leven.
 

Een koosjere keuken

Volgens de regels van het kasjroet, het koosjer eten, mogen zuivelproducten (melk, kaas, boter) niet samen met vlees bereid of gegeten worden.
 

De belangrijkste joodse momenten

Besnijdenis en naamgeving, wanneer een jongen acht dagen oud is, wordt hij besneden. Zo wordt hij opgenomen in het verbond van Abraham. Hij krijgt zijn joodse naam en iedereen bidt dat hij gezegend mag worden met het bestuderen van de Thora, een huwelijk en goede daden. Een meisje krijgt haar naam van haar vader meteen na de geboorte of tijdens een speciale ceremonie.
 

Bar Mitswa

Op zijn dertiende verjaardag wordt een jongen Bar Mitswa. Dan krijgt hij dezelfde religieuze en wettelijke verplichtingen als een volwassene. Om het te vieren geeft de familie een kiddoesj, een receptie, in de synagoge en een feestmaal thuis. Op de twaalfjarige leeftijd viert een meisje haar Bar Mitswa. In liberale gemeenschappen leert zij lezen uit de Thora. Orthodoxe meisjes vieren hun Bar Mitswa in de synagoge, thuis, op school of tijdens een ceremonie op zondagmiddag.
 

Het huwelijk

Een joodse bruiloft is overal ter wereld anders. Het kan een informele ceremonie in de buitenlucht zijn of een plechtige ceremonie in de synagoge. Elke bruiloft heeft een choepa, baldakijn, dat het nieuwe huis symboliseert. De bruid draagt een sluier over haar gezicht en de bruidegom breekt een glas om de verwoesting van de twee tempels te herdenken.
 

Sterven en rouw

Het lichaam van een orthodoxe jood wordt altijd begraven, maar sommige liberale joden staan ook crematie toe. Na de begrafenis nemen de ouders, de man of de vrouw, zussen, broers of kinderen van degene die overleden is de sjiva in acht, een rouwperiode van zeven dagen. Ze zitten de hele dag op lage stoelen, terwijl er familieleden en vrienden langskomen om met ze te bidden, ze te troosten of om eten te brengen. Op de sterfdag wordt elk jaar een herdenkingskaars afgestoken en gebeden.
 

Bidden

Joden kunnen overal en voor elke handeling of gebeurtenis bidden. In de synagoge (een soort tempel) bestaat voor elke gelegenheid een gebed. Vanaf ongeveer drie jaar worden joden aangemoedigd om God te betrekken in alles wat ze doen. Hiervoor worden korte gebeden opgezegd, zoals de berachot (lofuitingen) die voor elke gelegenheid zijn. Daarnaast zijn er vaste gebeden die orthodoxe joodse mannen elke dag drie keer in het Hebreeuws opzeggen. Ze worden in gedachten of hardop voorgedragen of gezongen. Veel liberale joden hebben deze gebeden ingekort en zeggen ze alleen in de synagoge op vrijdagavond, sabbatochtend en bij speciale gelegenheden. De gebeden in de synagoge worden geleid door de rabbijn, de voorzanger of een gewoon iemand. In een orthodoxe synagoge worden de gebeden alleen geleid door mannen of jongens van dertien jaar en ouder. In veel liberalen synagogen worden de gebeden ook door vrouwen geleid en zitten mannen en vrouwen bij elkaar.