Meditatie
Veelal wordt meditatie in de volksmond gebruikt voor allerlei manieren om de geest tot rust te brengen. Volgens de yogaleer is er echter een driedeling in, het gaat om concentratie, meditatie en contemplatie. De geest is door het proces van concentratie, meditatie en contemplatie in staat scherpere inzichten te verschaffen. Verlangens worden beheerst. In die toestand, zonder al deze belemmerende en afleidende uiterlijkheden, kan de geest gecentreerd raken en wordt de persoonlijke gelijkmoedigheid ontwikkelt.
Balans, harmonie en inzicht zijn het resultaat
Het proces van concentratie, meditatie en contemplatie is de laatste grote stap van het achtvoudige pad van Patanjali, die wordt gedaan als door de beoefening van de yama’s & niyama’s stoornissen zijn opgeruimd, welke door onbeheerste emoties van begeerten worden veroorzaakt. Verder kan er door het beoefenen van de asana’s (lichaamsoefeningen) en de pranayama’s (energiebeheersing) stoornissen worden weggehaald die voortkomen uit het fysieke lichaam.
Het proces bestaat uit de drie opeenvolgende stappen:
Concentratie (Dharana)
Concentratie is de eerste van de drie hoogste stappen van het achtvoudige pad van Patanjali. We treden hierbij daadwerkelijk naar “binnen”. We geven dan aandacht aan ons diepere Zelf. Tijdens de concentratie wordt de geest eenpuntig. De geest dwaalt steeds minder af. Het is de concentratie die als enige stabiliteit verschaft in de eeuwige stroom van de geest. Ze stelt de geest in staat om zonder afleiding, steeds meer op hetzelfde object gericht te blijven. Concentratie leidt tot kalmte en inzicht. Er kan geconcentreerd worden op bijvoorbeeld de adem of op een mantra als AUM (OM).
Meditatie (Dhyana)
Meditatie is die staat waar continuïteit is in de afwezigheid van onderbrekingen in het afdwalen van de geest. Dit is het essentiële verschil met dharana of concentratie, waarin er perioden van eenpuntigheid zijn, maar geen constante stroom in de beheersing van het denken. Meditatie wordt ook vergeleken met een toestand van schouwen en zich dus niet verbonden voelen met wat er geschouwd wordt.
Contemplatie (Samadhi)
Samadhi is het één worden met het Al, het verkrijgen van de allerhoogste kennis ofwel de waarheid. Het is de hoogste vorm van meditatie en van het achtvoudige pad van Patanjali. Een stadium die alleen de allerhoogst ontwikkelden onder ons kunnen behalen. Een ware zegening.